مطالعه و بررسی متون نثر معاصر، نقش تعیین‌کننده‌ای در آشنایی سازندۀ دانشجویان با آثار نویسندگان معاصر دارد و مشارکت‌پذیری آنان را در تحلیل و ارزیابی آثار افزایش می‌دهد. این مجموعه، دانشجویان را با داستان معاصر و انواع آن، نثر متون داستانی و ویژگی‌های آنها آشنا می‌سازد. در این درس‌نامه، دانشجو معلمان، شناخت نسبی از سیر تطوّر نثر داستانی معاصر فارسی، چگونگی پیدایی رمان و داستان کوتاه، داستان‌نویسان و نثرآفرینان معاصر به دست می‌آورند. آشنایی دانشجویان با ویژگی‌های زبانی، فکری و عناصر سازندۀ آثار داستانی، می‌تواند دست‌مایۀ فهم و درک بیشتری را برای آنان فراهم کند چرا که شناخت تاریخ ادبیّات ایران و آشنایی با شخصیّت‌های تأثیرگذار و تغییرات محتوایی و صوری نثر، برای معلّمان ضروری است تا از این رهگذر، ضمن آشنایی با تحوّلات ادبی معاصر، راهنمای آگاه و توانایی برای فراگیرانِ تحت آموزش خود باشند. 
 در بحث از ادبیّات معاصر ایران بنا به دلایل مختلف از جمله تحوّل در نظم و نثر فارسی، افکار مشروطه‌خواهی و آزادی‌خواهی و ترجمۀ کتاب‌ها و مقالات اروپایی، باید نهضت مشروطیّت را مبدأ قرار داد؛ لذا سیر خطّی این مجموعه مطابق با نص صریح سرفصل درس متون نثر معاصر دانشگاه فرهنگیان به عنوان منبع واحد، تدوین و تنظیم شده است تا دانشجویان با سهولت به منبع مورد نظر دسترسی داشته باشند. دانشجویان در پایان این واحد یادگیری باید مواردی همچون: «شناسایی زمینه‌های پیدایش و تکوین نثر داستانی معاصر، آشنایی با انواع و سبک‌های مختلف نثر داستانی معاصر، شناخت شخصیت و آثار نویسندگان برجسته و تأثیرگذار معاصر، خوانش صحیح متون نثر داستانی معاصر و شرح و ارزیابی آن» را مدنظر داشته باشند. 
 نگارندگان کتاب با توجّه به تخصص و تدریس ادبیّات معاصر و فقدان کتابی جامع و مانع به صورت درس‌نامه‌ای در این زمینه و با در نظر گرفتن سرفصل ابلاغی وزارت عتف و دانشگاه فرهنگیان در درس «متون نثر معاصر» و همچنین هم‌اندیشی با استادان و مدرسان همکار، تصمیم به تألیف این مجموعه گرفتند. ساختار و محتوای کتاب، در دو فصل، متناسب با شانزده جلسۀ درسی دانشگاه تنظیم شده است. 

فصل اول: معرفی، اهمیّت، تاریخچه، ویژگی و جریان‌شناسی داستان و نثر داستانی معاصر و انواع آن

درس اوّل: معرفی، اهمیّت داستان و نثر داستانی معاصر

درس دوّم: تاریخچه و تطوّر نثر داستانی معاصر فارسی

درس سوّم: آشنایی با جریان فکری، هنری و فرهنگی انواع نثر داستانی معاصر

درس چهارم: عناصر داستان و ویژگی‌های ساختاری و درونمایۀ نثر داستان معاصر

درس پنجم: انواع نثر داستانی معاصر (رمان، داستان بلند، داستان کوتاه، قصّه و...)

درس ششم:پیشاهنگان داستان‌نویسی معاصر

فصل دوم: معرفی برخی از داستان‌نویسان معاصر و بررسی و تحلیل آثار آن‌ها

درس هفتم: جمال‌زاده

درس هشتم: صادق هدایت

درس نهم: بزرگ علوی

درس دهم: جلال آل‌احمد

 درس یازدهم: سیمین دانشور

درس دوازدهم: صادق چوبک

درس سیزدهم: محمود دولت‌آبادی

درس چهاردهم: هوشنگ گلشیری

درس پانزدهم: نادر ابراهیمی، هوشنگ مرادی کرمانی

 درس شانزدهم: مصطفی مستور، رضا امیرخانی